Od października 2015 r. pracownicy IISZ realizują projekt pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” w partnerstwie z Politechniką Poznańską, która jest koordynatorem projektu.
Partnerami w tym projekcie są również: Centria University of Applied Sciences (Finlandia), The Federation of Education in Jokilaaksot – JEDU (Finlandia), Zachodnia Izba Przemysłowo – Handlowa, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu (WUE), Matej Bel University Banska Bystrica (Słowacja), University of Maribor – Faculty of Economics and Business (Słowenia).
8 marca 2017 r. rozpoczęto działania związane z testowaniem opracowanego przez pracowników procesu rozwijania umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego.
//wz.pcz.pl/wp-content/uploads/projekt_Markpwkps_IISZ
Pierwsze spotkanie ze studentami dotyczące testowania procesu rozwijania
umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego
Celem procesu testowania jest ocena przyrostu kompetencji przekrojowych takich jak przedsiębiorczość, kreatywność, komunikatywność i współpraca w grupie wśród studentów uczestniczących w badaniu.
Proces testowania odbywać się będzie w ramach przedmiotu “Metody organizacji i zarządzania” w grupie studentów na I stopniu studiów stacjonarnych, na Wydziale Zarządzania, sem. 4, (przedmiot realizowany jest w ramach 30h wykładów i 15h ćwiczeń).
Spotkanie drugie – 4.04.2017 r.
Podczas drugiego spotkania ze studentami, które odbyło się 4 kwietnia 2017 r. odnośnie testowania wybranych procesów w ramach projektu pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” pracownicy Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej wprowadzili studentów w tematykę pierwszego testowanego procesu, jakim była burza mózgów.
Podczas tego spotkania wskazano ważność działań związanych z procesem rozwijania umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego. Studenci zostali zapoznani z opisem kompetencji i umiejętności związanych z kreatywnością, przedsiębiorczością, komunikatywnością i pracą w grupie. Zostały również omówione narzędzia badawcze wykorzystywane w projekcie.
Ze względu na konieczność oceny poziomu kompetencji przed rozpoczęciem i po realizacji testowanego procesu kształcenia omówiony został także cały proces rozwijania umiejętności przekrojowych ze wskazaniem wybranych metod stosowanych w tym procesie. Działania te pomogły uświadomić studentom ważność realizowanych działań, jak i konieczność dostosowania procesu kształcenia do potrzeb płynących z rynku. Wskazano także na możliwości upowszechniania opracowanego modelu.
Na realizację zadania związanego z testowaniem pierwszego procesu tj. burzy mózgów zaplanowano trzy godziny lekcyjne po 45 minut w odstępach co najmniej jednego tygodnia.
Spotkanie trzecie – 11.04.2017 r.
Trzecie spotkanie ze studentami drugiego roku kierunku Zarządzanie w ramach projektu pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” odbyło się 11 kwietnia 2017 r.
Podczas zajęć omówiono cel, przebieg i zasady burzy mózgów, a także przedstawiono wszystkie informacje niezbędne do jej przeprowadzenia. Dokonano doboru odpowiedniej liczby uczestników, wybrano moderatora/prowadzącego jako osobę zapisującą pomysły.
Przygotowano uczestników do zrozumienia problemu, który mają rozwiązać, określono czas i miejsce sesji. Moderator przekazał również grupie zasady pracy, wskazał na potrzebne materiały, omówił problem, który był tematem spotkania.
Podczas zajęć w sesji pomysłowości studenci byli zachęcani są do swobodnego zgłaszania pomysłów rozwiązania postawionego problemu, które moderator zapisywał na tablicy.
Moderator przez cały czas zadawał pytania i aktywizował studentów do działania. Pod koniec sesji zgromadzony materiał był wyczerpujący i wystarczył do rozwiązania postawionego problemu.
Spotkanie czwarte – 25.04.2017 r.
Kolejne, czwarte już spotkanie ze studentami w ramach projektu pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” odbyło się 25 kwietnia 2017 r.
Podczas tego spotkania uczestnicy sesji w trakcie dyskusji analizowali wyróżnione pomysły. Zastanawiali się nad ich zaletami, wadami i możliwościami zastosowania w praktyce. Dokonywali ich redukcji i nadawali priorytety, uzasadniali swoje stanowisko.
Przeglądając zbiór wskazanych pomysłów w ustalonej przez moderatora kolejności starano się odrzucić pomysły uznane jako zbędne, nieprawdopodobne, nierealne lub niewykonalne. Odrzucenie następowało podczas wspólnej dyskusji i jednomyślnej zgody wszystkich uczestników.
W końcowej fazie sesji po dokonaniu analizy, oceniono i wybrano optymalne rozwiązanie.
Po zakończonych zajęciach w ramach testowania pierwszej metody przeprowadzono ankietę oceniającą przyrost poszczególnych kompetencji.
Przeprowadzono również dyskusję na temat skuteczności metody i możliwości zastosowania jej w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych, zawodowych, jak i społecznych.
Spotkanie piąte – 9.05.2017 r.
Kolejne spotkanie związane z testowaniem opracowanego drugiego procesu rozwijania umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego w projekcie pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” odbyło się 9 maja 2017 r.
W ramach drugiego procesu na zajęciach ze studentami testowano metodę pracy grupowej. Podczas tych zajęć dokonano wprowadzenia formułując zadanie, cele pracy, etapy, podstawowe zasady i przebieg pracy.
Zastosowanie tej aktywizującej metody nauczania wymagało od prowadzącego pomysłowości, zwiększonego zaangażowania w proces nauczania, jak również dodatkowego przygotowania się do zajęć.
Zespoły złożone z 5 osób miały zbudować jak najwyższą, samodzielnie stojącą konstrukcję. Potrzebne materiały do wykonania zadania to: 20 nitek nieugotowanego spaghetti, 1 metr taśmy malarskiej, 1 metr sznurka, 1 żelkę (piankę) Marshmallow. Żelka miała być umieszczona na szczycie wieży. Minimalna wysokość, umożliwiająca zaliczenie zadania, to 50 cm. Wygrywał ten zespół, który zbudował najwyższą konstrukcję.
Studenci wspierani przez prowadzącego wykonywali pracę w grupach zgodnie z przedstawionym zadaniem według przyjętego planu oraz podziału pracy i obowiązków. Wspólna praca w grupie wymagała podziału zajęć i odpowiedzialności. Każdy z członków otrzymał od prowadzącego zadanie do wykonania, za które odpowiadał.
Prowadzący określił również swoje oczekiwania w zakresie dyskutowania, komunikowania, poszukiwania kreatywnych i pomysłowych rozwiązań, doskonalenia rozwiązań, wymiany doświadczeń, przedsiębiorczości, rozwiązywania pojawiających się w trakcie zadania problemów, a także współpracy w zespole.
Duży nacisk podczas stosowania tej metody był położony na wielokierunkowe porozumiewanie się w grupie. Członkowie grupy porozumiewali się z prowadzącym, a także z innymi członkami swojej grupy, co ułatwiało uzgodnienie stanowisk oraz wpływało na pogłębienie relacji w grupie.
Praca w grupie, którą wykonywali studenci wymagała dużej kreatywności. Członkowie razem pracowali nad powierzonym zadaniem, weryfikowali pomysły, odrzucali te słabsze lub nierealne do wykonania, pozostawiając najlepsze, dzięki czemu uzyskiwali lepsze rozwiązania.
Prowadzący obserwował studentów przy pracy i dzielił się z nimi tymi obserwacjami. W końcowej części zajęć omówiono wykonane zadania i oceniono pracę studentów. Dokonano także podsumowania przez prowadzącego zajęcia pracy wszystkich zespołów. Zwrócono przy tym uwagę na przebieg współpracy, tempo pracy zespołu, sposób przedstawienia i omówienia wyników na forum całej grupy.
Spotkanie szóste – 25.05.2017 r.
Dnia 25 maja 2017 r. odbyło się kolejne spotkanie związane z testowaniem drugiego procesu rozwijania umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego w projekcie pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów”.
Podczas tych zajęć dokonano podsumowania, w ramach którego omówiono rezultaty pracy grupowej uzyskane na poprzednich zajęciach. Omówiono ze studentami, jakie nowe doświadczenia zdobyli i jakie efekty pracy uzyskali.
Studenci również omówili wyniki swojej pracy, a także ocenili wykonane zadanie, określając czy udało im się sprostać zadaniu i czy osiągnęli cele wskazane przez prowadzącego. Ocenili także, które etapy pracy zostały wykonane lepiej niż przewidywano, a które należało dopracować. Dyskutowali wspólnie nad przyczynami sukcesu lub porażki. Studenci dokonali również oceny indywidualnej pod kątem swojego udziału w pracy grupowej, swoich mocnych i słabych stronach oraz opanowania wskazanych do realizacji zadania umiejętności i kompetencji, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji przekrojowych.
Podczas pracy zaobserwowano duże zaangażowanie członków grupy, którzy porozumiewali się ze sobą swobodnie, dyskutując, słuchając się wzajemnie, współdziałając ze sobą i wspólnie podejmując decyzje. Pomagali sobie wzajemnie, uzupełniali się. W niektórych grupach widać było wyraźny wpływ lidera na realizację zadania.
Pod koniec zajęć przeprowadzono ankietę dotyczącą oceny przyrostu kompetencji podczas realizowanego procesu kształcenia uwzględniającego metody kształcenia praktycznego (kwestionariusz do pomiaru dynamiki zmian w ocenie zdobywanych kompetencji przekrojowych).
Zastosowanie tej metody w procesie nauczania wpłynęło na rozwój kompetencji w zakresie komunikatywności, kreatywności i przedsiębiorczości, integrowanie grupy i aktywizowanie jej członków do kreatywnego i przedsiębiorczego działania, wspólne rozwiązywanie problemów, podejmowanie decyzji, współdziałanie. Wzmocniło także relacje podczas wspólnie wykonywanej pracy. Zespoły wykonywały pracę szybciej, sprawniej i wydajniej dzięki wsparciu pozostałych członków. Dodatkowo mobilizująco wpływała na ich pracę konkurencja w postaci innych zespołów zmagających się z tym samym problemem.
Praca w grupie była też okazją do poszerzenia swoich kompetencji i wiedzy, korzystając z doświadczenia i umiejętności innych.
Spotkanie siódme – 5.06.2017 r.
Dnia 5 czerwca 2017 r. odbyło się spotkanie związane z testowaniem trzeciego procesu rozwijania umiejętności przekrojowych w ramach kształcenia praktycznego w projekcie pt. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów”.
Trzecią testowaną metodą był wykład problemowy. Należy on do grupy metod podających, czyli metod asymilacji wiedzy opartych głównie na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym. Prowadzący podczas tego wykładu przekazywał wiedzę poprzez rozbudowaną wypowiedź związaną z tematyką przedmiotu „Metody organizacji i zarządzania”. Studenci mogli samodzielnie i dobrowolnie sporządzać notatki w trakcie wykładu.
Wykład był odzwierciedleniem wybranego problemu naukowego, prezentował szczegółowe zagadnienia w postaci definicji, przepisów, procedur, sposobów postępowania, interpretacji omawianych zagadnień. Zagadnienia te dotyczyły różnych ujęć postawionego problemu i sposobów jego rozwiązania. Podczas wykładu problemowego wykładowca wskazał nie tylko na pojawienie się określonego problemu, ale także na kierunki i sposoby jego rozwiązania oraz konsekwencje wynikające z tego rozwiązania. Prowadzący szczegółowo i wyczerpująco omówił poruszaną problematykę. Wykład problemowy wymagał od słuchaczy zapamiętania dużej ilości informacji, studenci pełnili w nim rolę biernego odbiorcy. Uważnie i aktywnie śledzili tok rozumowania wykładowcy, od zrozumienia istoty problemu, aż do momentu jego rozwiązania.
Wykładowca korzystał ze środków wizualnych w postaci prezentacji multimedialnej i rzutnika.
Ostatni etap metody zakończył się wypełnieniem przez uczestników badania kwestionariusza do pomiaru dynamiki zmian w ocenie zdobywanych kompetencji przekrojowych oraz kwestionariusza do pomiaru oceny poziomu umiejętności przekrojowych studentów w ramach kształcenia praktycznego.
MONOGRAFIA: „The Acceleration of Development of Transversal Competences”
W ramach międzynarodowego projektu „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” (finansowanego przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji FRSE – Narodową Agencję programu Erasmus+), realizowanego przez pracowników Instytutu, opracowano kolejny rezultat pracy intelektualnej – O4, którym jest przygotowana Monografia zatytułowana „The Acceleration of Development of Transversal Competences”. Stanowi ona udokumentowanie i podsumowanie prac projektowych i jednocześnie określa miejsce prac naukowych i badawczych realizowanych w projekcie. Celem projektu jest opracowanie metody kształcenia, która pozwoli na przyspieszenie nauczania umiejętności przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego. Prezentowana monografia stanowi jeden z celów szczegółowych projektu.
Tematyka publikacji dotyczy doskonalenia metod nauczania wybranych kompetencji przekrojowych w taki sposób, aby przyspieszyć nabywanie kompetencji. Charakteryzuje uwarunkowania związane z nabywaniem tych kompetencji w uczelniach wyższych w Finlandii, Polsce, Słowacji i w Słowenii.
Link do monografii: //www.atcerasmus.eu/
Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe. Zezwala się na wykorzystanie treści pod warunkiem zachowania niniejszej informacji licencyjnej oraz podania nazwy projektu i programu w ramach, którego powstał utwór, tj. „Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” PROGRAM ERASMUS+.
Treść licencji jest dostępna na stronie: //creativecommons.org/licenses/by/4.0/
PRZEWODNIK WDROŻENIA
METODA AKCELERACJI ROZWOJU KOMPETENCJI PRZEKROJOWYCH W PROCESIE KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO STUDENTÓW (ATC ERASMUS+)
W ramach realizacji międzynarodowego projektu badawczego pt. “The acceleration method of development of transversal competences in the students’ practical training process – Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów” opracowano, jako efekt końcowy szeregu działań, przewodnik wdrożenia metody przyspieszania rozwoju kompetencji przekrojowych. Jest to rezultat prac przeprowadzonych w projekcie finansowanym z Programu Erasmus+, w którym uczestniczy osiem instytucji naukowo-badawczych z czterech państw: Finlandii, Słowenii, Słowacji i Polski. W projekcie uwaga została skupiona na studentach, którzy są przedmiotem działań i na praktycznych metodach nauczania, które stanowią podstawę do opracowania metody przyspieszania rozwoju kompetencji przekrojowych.
Opracowana w projekcie innowacyjna metoda ATC Erasmus+ wpisuje się w ważne priorytety: horyzontalny i dla szkolnictwa wyższego (Przewodnik po programie Erasmus+). Są to odpowiednio:
- rozwijanie umiejętności przekrojowych (m.in. przedsiębiorczości) w zakresie kształcenia i szkolenia młodzieży, wykorzystywanie innowacyjnych metod pedagogicznych skoncentrowanych na osobach uczących się i opracowywanie odpowiednich metod oceny i certyfikacji (w szczególności wspieranie innowacyjnych działań sprzyjających ocenie umiejętności przekrojowych),
- poprawa jakości i adekwatności szkolnictwa wyższego poprzez działania, które pomagają dostosować programy nauczania do obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy oraz które pomagają wyposażyć młode osoby w umiejętności przekrojowe, takie jak przedsiębiorczość, poprzez rozwój aktywnej współpracy między instytucjami szkolnictwa wyższego, a partnerami spoza uczelni.
Opracowana metoda składa się z siedmiu głównych etapów. Szczegółowe informacje na temat istoty i możliwości wdrożenia metody znajdują się tutaj.
Styczeń 2018
Pracownicy Instytutu ISZ opracowali i przygotowali wyniki testowania procesów w ramach rezultatu pracy intelektualnej IO6 (Projekt: Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów).
Marzec 2018
Zespół biorący udział w projekcie w składzie: prof. dr hab. inż. Leszek Kiełtyka, dr hab. inż. Robert Kucęba, prof. PCz oraz dr inż. Edyta Kulej-Dudek wziął udział w Konferencji projektowej upowszechniającej projekt ATC/Erasmus+ oraz w Międzynarodowym spotkaniu projektowym. Spotkania te odbyły się w Poznaniu w dn. 12-14.03.2018r. i zostały zorganizowane przez Politechnikę Poznańską. Podczas spotkania zaprezentowano zaprojektowany proces, a także przebieg testowania tego procesu wśród studentów Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Sierpień 2018
Pracownicy Instytutu ISZ zakończyli prace nad projektem pt. «Metoda akceleracji rozwoju kompetencji przekrojowych w procesie kształcenia praktycznego studentów«. W ramach końcowych rezultatów pracy intelektualnej opracowano następujące dokumenty:
- „The models of processes of developing transversal skills in practical training”,
- „The Report IO6. A set of results of processes’ models testing”,
- „Dokumentation of Intelectual Output 7 under the name: The most effective training processes”.
W ramach rezultatu intelektualnego O8 opracowano przewodnik wdrożenia oporacowanej metody (Guide for implementation).